Cách làm sản phẩm STEM tái chế vừa thiết thực vừa ý nghĩa

Cách làm sản phẩm STEM tái chế đang rất được khuyến khích bởi mang lại nhiều ý nghĩa thiết thực. Thông qua quá trình nghiên cứu, lắp ráp, thử nghiệm sẽ giúp học sinh nắm rõ và vận dụng các nguyên lý đã học vào thực tiễn. Nội dung bài viết dưới đây Makeblock VN giúp bạn hiểu rõ hơn về sản phẩm tái chế trong giáo dục STEM cũng như hướng dẫn cách làm một số mô hình đơn giản.

1. Sản phẩm STEM tái chế là gì?

Sản phẩm STEM tái chế là các đồ vật hoặc thiết bị được tạo ra bằng cách sử dụng các vật liệu đã qua sử dụng, phế liệu hoặc rác thải (như vỏ chai nhựa, bìa carton, que kem, ống hút, vải vụn...). Thông qua làm các sản phẩm này sẽ giúp học sinh ứng dụng các kiến thức, kỹ năng thuộc các lĩnh vực Khoa học (Science), Công nghệ (Technology), Kỹ thuật (Engineering) và Toán học (Mathematics) vào thực tiễn.

Những sản phẩm STEM tái chế thường được chế tạo nhằm mục đích giáo dục, khuyến khích sáng tạo, tư duy logic và ý thức bảo vệ môi trường. Đồng thời, các sản phẩm còn nhấn mạnh vào quá trình thiết kế, thử nghiệm và cải tiến, giúp người thực hiện phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Đây là cách tiếp cận sáng tạo, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, đồng thời lan tỏa thông điệp về bảo vệ môi trường thông qua việc tái chế.

Ví dụ: Học sinh có thể dùng chai nhựa, lon nước, gỗ vụn để tạo ra các mô hình như xe chạy bằng năng lượng, robot đơn giản hoặc thiết kế hệ thống lọc nước. Những mô hình STEM này giúp trẻ vừa học hỏi kiến thức khoa học vừa góp phần tái sử dụng tài nguyên.

2. Hướng dẫn một số cách làm sản phẩm STEM tái chế

Để làm sản phẩm STEM tái chế đạt được mục tiêu đề ra đòi hỏi bạn phải lên ý tưởng rõ ràng, thu thập và phân loại vật liệu cũng như nghiên cứu nguyên lý STEM. Dưới đây là hướng dẫn cách làm một số mô hình STEM tái chế ý nghĩa và thiết thực:

2.1. Xe đồ chơi chạy bằng dây thun

Dựa vào cách làm sản phẩm này, học sinh sẽ hiểu về chuyển động cơ học, lực đàn hồi thông qua việc chế tạo xe đồ chơi từ vật liệu tái chế.

Nguyên liệu:

- 4 nắp chai nhựa để làm bộ phận bánh xe.

- Thân xe: 1 hộp sữa chua hoặc hộp nhựa nhỏ

- Trục bánh xe bằng 2 ống hút nhựa.

- 1 dây thun

- 1 que gỗ hoặc que kem (để cố định dây thun)

- Băng keo, kéo, keo dán

Các bước thực hiện:

- Bước 1: Bạn dùng kéo cắt chai nhựa và loại bỏ những phần thừa để có được thân xe phẳng đẹp.

- Bước 2: Lấy hai ống hút nhựa, cắt mỗi ống dài khoảng 5-6 cm. Sau đó, bạn tiến hành dán song song vào mặt dưới của hộp hai ống hút đã cắt để làm trục bánh xe.

- Bước 3: Ở mỗi đầu của ống hút, bạn gắn nắp chai vào bằng cách dùng keo nóng để đảm bảo tạo thành 4 bánh xe quay được.

- Bước 4: Dùng dây thun căng qua thân xe, sau đó cố định dây vào một đầu vào que gỗ ở phía trước. Tiếp đến, bạn hãy kéo dây thun ra phái sau, xoán lại và cố định vào trục bánh xe sau.

- Bước 5: Bạn hãy thử nghiệm bằng cách kéo xe về phía sau để dây thun xoắn lại, sau đó thả ra để xe chạy về phía trước nhờ lực đàn hồi.

2.2. Cách làm sản phẩm STEM tái chế với mô hình hệ thống lọc nước mini

Sản phẩm STEM hệ thống lọc nước mini sẽ giúp học sinh hiểu về các nguyên lý tuần hoàn nước, trọng lực, lọc vật lý và hấp thụ.

Nguyên liệu:

- Vỏ chai nhựa loại lớn.

- Bông gòn

- Cát sạch, sỏi nhỏ, than củi đã đập vụn hoặc than hoạt tính.

- Vải màn hoặc vải cotton.

 - Kéo, băng keo, dao rọc giấy.

Cách làm:

- Bước 1: Bạn hãy dùng kéo tiến hành cắt đôi chai nhựa. Đối với phần đầu có nắp thì lật ngược lại để làm phễu lọc.

- Bước 2: Lót lớp vải cotton ở đáy phần phễu để làm lớp lọc thô.

- Bước 3: Lần lượt xếp các lớp: sỏi nhỏ, cát sạch, than hoạt tính (mỗi lớp khoảng 3-5 cm).

- Bước 4: Đặt phần phễu vào nửa thân chai còn lại để hứng nước đã lọc.

- Bước 5: Đổ nước bẩn qua phễu, quan sát nước sau khi lọc.

3. Ứng dụng của sản phẩm tái chế trong giáo dục STEM

Sử dụng vật liệu tái chế trong giáo dục STEM ngày càng được khuyến khích. Bởi thông qua việc sáng tạo, thực hành các sản phẩm ý nghĩa, thiết thực sẽ mang đến những lợi ích sau:

3.1. Tích hợp kiến thức liên môn

Sản phẩm tái chế là phương tiện để học sinh vận dụng kiến thức từ các lĩnh vực Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học. Quá trình thiết kế và chế tạo giúp học sinh hiểu sâu hơn về nguyên lý vật lý, cấu trúc kỹ thuật và tính toán hợp lý.

3.2. Nhận thức về rác thải và ý thức bảo vệ môi trường

Việc sử dụng vật liệu đã qua sử dụng như chai nhựa, giấy vụn, hộp carton… giúp học sinh nhận thức rõ hơn về vấn đề rác thải và bảo vệ môi trường. Học sinh được khuyến khích tái sử dụng thay vì vứt bỏ, từ đó hình thành thói quen sống xanh.

3.3. Rèn luyện kỹ năng mềm và khả năng sáng tạo

Tái chế đòi hỏi sự sáng tạo trong việc biến vật liệu tưởng như vô dụng thành sản phẩm hữu ích. Thông qua việc thực hành tạo ra sản phẩm sẽ giúp học sinh rèn luyện kỹ năng làm việc nhóm, lập kế hoạch, thử nghiệm và cải tiến mô hình.

3.4. Trẻ được học lý thuyết gắn liền thực hành

Các sản phẩm như mô hình xe, đèn trang trí, đồ chơi… vừa mang tính học thuật vừa có thể sử dụng trong đời sống. Học sinh được trải nghiệm quy trình thiết kế kỹ thuật thực tế, từ ý tưởng đến sản phẩm hoàn chỉnh.

3.5. Giúp trẻ học tập chủ động

Thay vì tiếp thu kiến thức một chiều như phương pháp truyền thống, giáo dục STEM giúp học sinh được tham gia vào quá trình khám phá, thử nghiệm và rút ra bài học từ chính trải nghiệm của mình. Những thất bại trong quá trình chế tạo cũng là cơ hội để học sinh học cách cải tiến và kiên trì.

Cách làm sản phẩm STEM tái chế giúp các em rèn luyện tư duy khoa học, kỹ năng thực hành và nuôi dưỡng tinh thần trách nhiệm với môi trường. Hy vọng với những hướng dẫn và ý tưởng trong bài viết, bạn đã có thêm cảm hứng để bắt đầu hành trình biến rác thải thành tài nguyên ngay tại gia đình, lớp học của mình.

Các bạn nếu muốn tìm hiểu về STEM cũng như các sản phẩm robotics hỗ trợ cho việc tiếp cận STEM đạt hiệu quả cao, hãy liên hệ Makeblock VN để được tư vấn tận tình, chu đáo.