Những kiến thức cơ bản về giáo dục Stem tiểu học

Nhiều trường tiểu học dần chú trọng tới giáo dục Stem tiểu học, đây cũng là tiền đề để học sinh tiệm cận sớm với giáo dục trong thời đại công nghệ 4.0.

1.Những ngộ nhận về dạy học theo định hướng Stem ở tiểu học

Mô hình Stem chỉ phù hợp với giáo dục trung học không dạy được trẻ mẫu giáo và tiểu học.

Trẻ ở độ tuổi càng nhỏ càng dễ tiếp thu những kiến thức mới điều đó càng đúng với Stem tiểu học. Bởi ở mẫu giáo và tiểu học trẻ chủ yếu học trải nghiệm thông qua các giác quan và hình ảnh, vì thế giáo dục Stem tiểu học và Stem mầm non sẽ giúp trẻ học dễ dàng hơn và tăng độ hứng khởi khi học của trẻ.

Giáo dục Stem là học lập trình và robot

Nhiều công ty công nghệ ở Việt Nam đưa hoạt động dạy làm robot dưới tên gọi là giáo dục Stem vì thế đã gây hiểu nhầm trong phần lớn giáo viên, học sinh và phụ huynh. Ngoài ra việc triển khai giáo dục môn tin học và lập trình từ bậc tiểu học và xem đó như một phương pháp giáo dục stem cho học sinh tiểu học để bắt kịp xu hướng 4.0 cũng là một sai lầm.

Stem tiểu học không chỉ có lập trình và robot

Stem tiểu học có nền tảng từ giáo dục khoa học nên các chủ đề của nó rất đa dạng, có thể là hóa học, sinh học, vật lý, toán học, khoa học môi trường, khoa học vũ trụ…

Dạy học theo định hướng Stem tiểu học đòi hỏi đầu tư lớn về cơ sở vật chất

Học theo phương pháp nào cũng cần đầu tư nhất định về cơ sở vật chất, thế nhưng cách hiểu với mức đầu tư quá lớn cho Stem là không đúng, bởi vì Stem tiểu học rất da dạng, với nhiều hình thức khác nhau có thể không tốn chút kinh phí nào ví dụ như khi rèn cho trẻ kỹ năng quan sát, phân tích…giáo viên nên dẫn trẻ đi vườn thú hay bảo tàng hoặc khi học về chủ đề môi trường học sinh chỉ cần trồng một chậu cây nhỏ ở nhà và quan sát sự sinh trưởng của nó.

2.Vì sao nên dạy học stem ở tiểu học?

Thứ nhất: trẻ cần môi trường để phát triển kỹ năng

Nhiều nghiên cứu về tâm lý học và thần kinh đều chỉ ra rằng não bộ của trẻ giai đoạn dưới 16 tuổi đều đạt được hầu hết các mốc phát triển quan trọng và gần như định hình cho những năng lực trí tuệ những giai đoạn tiếp theo.

Stem tiểu học chính là trải nghiệm thực tế

Trải nghiệm khám phá khoa học của trẻ có thể bắt đầu từ lúc 3 tuổi và cho đến hết chương trình giáo dục phổ thông nhưng được đánh giá là phù hợp nhất khi trẻ bắt đầu bước vào cấp tiểu học.

Trẻ học trải nghiệm khoa học không chỉ dừng lại ở việc học những lý thuyết các công thức các định luật các nguyên lý…dạy học Stem ở tiểu học quan trọng trước hết là trẻ được thực hành và tương tác.

Đặc điểm tiếp thu kiến thức của trẻ nhỏ là thông qua các giác quan và chuyển động cơ thể, vì thế có rất nhiều kỹ năng trẻ có thể học được thông qua trải nghiệm khoa học,tiêu biểu như: kỹ năng quan sát, phân tích so sánh, khả năng sáng tạo, giải quyết vấn đề, giao tiếp và phản biện, kỹ năng làm việc nhóm…

Như đã nói ở trên, trẻ học thông qua những tiếp xúc của cơ thể vì thế các giác quan của trẻ cũng phát triển nhờ đó trẻ có khả năng nhận thức và phản ứng trước các tình huống tốt hơn, các ký ăng mềm của trẻ cũng nhờ đó mà khéo léo và thành thạo hơn.

Những kỹ năng đó chỉ có thể được trau dồi và rèn luyện qua quá trình thực hành bằng tay ( hands-on) mà không thể có được thông qua việc đọc sách báo hay xem truyền hình.

Thứ hai: Trẻ cần môi trường để phát huy tư duy

Có thể nói học khoa học là một cách học tư duy. Điều đó có nghĩa là trước khi đưa ra một kết luận nào đó thì bắt buộc trước đó trẻ phải học quan sát, phân tích những sự vật hiện tượng cụ thể hoặc trẻ có thể dựa vào những định luật, quy luật, khái niệm…để đưa ra lời giải thích cho từng tình huống cụ thể.

Dạy học Stem ở tiểu học những lớp nhỏ bước đầu rèn luyện những kỹ năng tư duy cơ bản cho trẻ và lên những cấp học cao hơn trẻ sẽ được học tư duy bậc cao. Ví dụ như dùng tư duy phản biện để giải quyết vấn đề. Trong đó yếu tố tranh luận là yếu tố cần thiết để hình thành tư duy bậc cao cho trẻ.

Thứ ba: trẻ cần những kiến thức cơ bản để ứng phó với thế giới xung quanh

Khoa học và công  nghệ ảnh hưởng trực tiếp và sâu rộng đến cuộc sống của con người nhất là trong tương lai.

Stem tiểu học rèn luyện cho trẻ những kỹ năng cần thiết

Vì thế, trẻ cần được trang bị những kiến thức cơ bản trong Stem tiểu học để có thể ứng phó với thế giới và đó là xu thế tất yếu.

3. Kết luận

Stem tiểu học nói riêng và mô hình giáo dục Stem nói chung đang đạt được những thành tựu nhất định trong ngành giáo dục, tuy nhiên nhiều người lo ngại rằng Stem với những ảnh hưởng của nó sẽ làm mất đi phương pháp giáo dục truyền thống, buộc giáo viên phải thay đổi hoàn toàn nội dung cũng như phương pháp giảng dạy, nhưng thực tế giáo viên chỉ cần trang bị thêm kỹ năng và xây dựng, thiết kế giáo án stem tiểu học găn liền với thực tế có nghĩa là bám sát thực hành nhiều hơn, như vậy sẽ giúp giáo viên chủ động hơn trong dạy học và truyền cảm hứng tốt hơn cho học sinh.